Gure ikastetxean urteak daramatzagu teknika eta estrategia metodologiko aktiboak eta inklusiboak erabiltzen, gure ikasleek ikaskuntza eraginkorra lor dezaten.

Metodologia Aktiboa prozesu interaktibo bat da, eta honako hauetan oinarritzen da: irakasle-ikaslea, ikasle-ikaslea, ikasle-materiala eta material didaktikoa-bitartekoa; azken honen inplikazio arduratsua bultzatzen du, eta irakasleak eta ikasleak gogobetetzea eta aberastea dakar.

Metodologia horiek funtsezko zenbait ardatzetan jartzen dute arreta, hala nola komunikazio eraginkorrean, jarduera esanguratsuak gauzatzean, ikasgelan aktiboki parte hartzean (baita ikasgelatik kanpo ere).

Metodologia aktiboetan, ikasleek askoz rol aktiboagoa dute. Ikasleak, prozesatu, aplikatu eta, batez ere, sortzen hasten dira, informazioaren edo ikaskuntzaren ikuskera batetik prozesu horren prosumitzaile izatera pasatuz.

Horretarako, hainbat jarduera egiten dira, hala nola eztabaidak, problema errealak eta errealitatetik hurbil daudenak konpontzea, ondorioak eta produktuak beste pertsona batzuen aurrean aurkeztea edo beste ikaskide batzuekin taldean lan egitea.

Metodologia inklusiboak ikasle guztiak hezkuntza-komunitatean sartzea helburu duten estrategia pedagogikoak dira. Berdintasuna eta gizarte-kohesioa sustatzen dituzten teknikak dira, estereotipoak, aurreiritziak eta baztertzea, ikusezintasuna edo jazarpena hausten dituztenak.

Gure ikastetxean, hain zuzen, ikasmaila guztietan talde interaktibo saioak eta solasaldi dialogiko saioak gauzatzen dira. Bi kasuetan, familiei parte hartzeko gonbita luzatzen zaie.

Zer dira talde interaktiboak?
Inklusibitatea bultzatzeko teknika didaktiko bat da; lan-talde heterogeneoak ezartzen ditu irakasleak eta boluntario helduak gainbegiratuta eta lagunduta.

Nola funtzionatzen dute?
Talde bakoitzak zeregin bat du, modu birakari batean, taldeek proposatutako jarduera guztiak egiten dituzte. Horrela, elkarreraginak ugaritu eta dibertsifikatu egiten dira, eta benetako lan-denbora handitzen da. Ardatz nagusia parte-hartzaileen arteko elkarreraginak eta elkarrenganako laguntza dira. Elkarreraginak neurtzeko beste pertsona heldu batzuk (boluntarioak) egoteak aukera ematen du ikasle guztien beharrei erantzuteko, aukera eta emaitza berdinak eskainiz, dauden giza baliabideak eta baliabide materialak birbanatuz eta berrantolatuz.

Zein da boluntarioen eginkizuna?
Boluntarioak berdinen arteko berdintasunezko elkarreragina dinamizatu behar du. Beraz, ez da beharrezkoa jardueraren eduki teknikoetan azaltzea edo sartzea. Ikasleek elkarri laguntzea bilatzen du, elkarreraginak erraztuz. Jarduteko modu horrek elkarrekiko ikaskuntza eta motibazioa sustatzen ditu. Beraz, ikasle guztiek ikasten dute, erraztasun gehiago daukana barne. Besteei laguntzeko, azaltzeko,  egin behar den gogoeta metakognitiboak ezagutzan sakontzea eta sendotzea dakar.

Zein dira teknika honen helburuak?
- Ikasle guztiek espero duten ikaskuntza lankidetzaren bitartez lortzea.
- Berdintasunezko elkarrizketa bultzatzea.
- Ikaskuntza esanguratsua lortzea.
- Errespetua, adiskidetasuna eta elkartasuna sustatzea.
- Ikasle guztien parte-hartzea bultzatzea.
- Aldez aurretik landutako helburuak finkatzea.
- Hezkuntza-komunitatearen parte-hartzea sustatzea.
- Gelako bizikidetza hobetzea.
- Kultura arteko aberastasuna eta gizarte-balioak sustatzea.
- Curriculumeko edukiak ikasten laguntzea eta zeharka gizarte-balioak ikastea, hala nola elkartasuna, adiskidetasuna, errespetua, ekitatea, gizarte-kohesioa eta, azken batean, besteengandik ikasten ikastea.

Zer dira solasaldi dialogikoak?

Hizketaldian parte hartzen duten ikasle guztiekiko elkarrizketan oinarrituta, esanahiaren eta ezagutzaren eraikuntza kolektiboa da. Hau da, solasaldian parte hartzen duen pertsona bakoitzaren ekarpenetatik iristen da testua taldean ulertzera, ez da testuaren ulermen mekanikoan geratzen, baizik eta irakurritakoari buruzko gogoeta sakonago batera iristen da.

Solasaldi dialogikoen bidez, ikasleak kultura klasiko unibertsalera zuzenean hurbiltzea bultzatzen da.

Solasaldi dialogikoen funtzionamendua Ikaskuntza Dialogikoaren 7 printzipioetan oinarritzen da: berdintasunezko elkarrizketa, adimen kulturala, eraldaketa, dimentsio instrumentala, zentzua sortzea, elkartasuna eta desberdintasunen berdintasuna.

Nola antolatzen dira?

Saio bakoitzean, parte hartzen duten ikasle guztiek solasaldi dialogikoan lantzen ari denari buruz duten interpretazioa azalduko dute (literatura-testu bat, arte-lan bat, etab.). Hala, bakoitzak gainerakoei esaten die zer eragin izan dion, eta azaltzen du zergatik deitu dion arreta, aurreko solasaldietan aldez aurretik izandako elkarrizketekin erlazionatuz, horri buruzko gogoeta kritikoa azalduz, etab. Ikasle bakoitzaren elkarrizketaren eta ekarpenen bidez truke aberasgarria sortzen da, solasaldiaren gaiari buruz sakontzeko aukera ematen duena eta, aldi berean, ezagutza berriak eraikitzea bultzatzen duena. Saio bakoitzean, parte-hartzaile bakoitzak moderatzailearen rola hartuko du, ikasle guztien artean berdintasunezko parte-hartzea bultzatzeko asmoz.

Adibidez, literaturari buruzko solasaldian, ikasle guztiek hitz ematen dute orrialde edo kapitulu kopuru bat irakurriko dutela, eta gero hizketaldian ozen irakurriko dituzten paragrafoak aukeratuko dituztela, eta zergatik aukeratu duten azalduko dutela. Haien inguruan eztabaidatzen.

Zein dira helburuak?

- Irakurtzeko gaitasuna hobetzea.

- Irakurtzeko ohiturak bultzatzea.

- Irakurzaletasuna sustatzea.

- Ahozko adierazpena aberastea (hiztegia handitzea, egiturak erabiltzea…).

- Ahozko komunikazioarekin zerikusia duten ikaskuntzei zentzua eta funtzionaltasuna ematea, adierazteko eta ulertzeko bi alderdietan.

- Parte hartzaile guztiei entzuteko jarrera sortzea.

- Iritzi desberdinekiko errespetuzko jarrera garatzea.

- Ikasleen arteko eta ikasleen eta irakasleen arteko berdintasunezko elkarrizketa hobetzea.

- Espiritu kritikoa eta solidarioa garatzea.